دست بر سر نهادن هنگام ذکر نام امام زمانرسم است که شیعیان هنگام عرض ادب به ساحت مقدس ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) دست بر سر خویش می‌گذارند. در این مقاله به این موضوع می‌پردازیم که آیا روایت و یا دستور خاصی برای این موضوع وجود دارد یا خیر؟ ۱ - روایتی در این بابدر این باره روایت خاصی از حضرات معصومین (علیهم‌السّلام) وارد نشده است؛ جز روایتی که علامه مامقانی (رضوان‌الله‌تعالی‌علیه) در تنقیح المقال در ترجمه دعبل خزاعی از مشکواة الانوار، شیخ محمد بن عبدالجبار نقل می‌کند و آن روایت این است: «لما قرا دعبل قصیدته المعروفة التی اولها (مدارس آیات) علی الرضا (علیه‌السّلام) وذکره عج الله تعالی فرجه وضع الرضا (علیه‌السّلام) یده علی راسه وتواضع قائما ودعا له بالفرج؛ زمانی که دعبل قصیده معروفش را که اولش (مدارس آیات) بود بر امام رضا (علیه‌السّلام) خواند و در آن نامی از حضرت مهدی (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) برده شد، امام رضا (علیه‌السّلام) دست بر سر نهاد و متواضعانه ایستاد و برای تعجیل در فرج آن حضرت دعا کرد.» ۲ - سخن محدث نوریمرحوم محدث نوری (رحمةالله‌علیه) در باره قیام و دست گذاردن بر سر می‌نویسد: هذا القیام والتعظیم خصوصا عند ذکر ذلک اللقب المخصوص سیرة تمام ابناء الشیعة فی کل البلاد من العرب والعجم والترک والهند والدیلم وغیرها، بل وعند ابناء اهل السنة والجماعة ایضا. این نوع قیام تعظیم در هنگام ذکر لقب مخصوص حضرت حجت (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، از قدیم الایام در میان تمام شیعیان؛ اعم از عرب و عجم و ترک و دیلم، در تمام شهرها و کشورها؛ بلکه حتی در نزد اهل سنت نیز مرسوم بوده است. البته درباره اصل ایستادن و قیام در زمان ذکر نام شریف آن حضرت، روایات دیگری نیز وجود دارد؛ اما در این مقاله فقط در خصوص «دست بر سر گذاشتن» توضیح داده شد. ۳ - پانویس
۴ - منبعموسسه ولیعصر، برگرفته از مقاله «چرا هنگام عرض ادب به ساحت مقدس ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) دست بر سر خویش می‌گذاریم؟» |